بر اساس تعریف سازمان بهداشت، پرستار کسی است، که به طور مستقل یا تحت نظارت یک پزشک فعالیت می‌کند و برای ارتقا یا حفظ سلامت فرد بیمار تلاش می‌کند. پرستاران بزرگترین بخش سلامت یک جامعه را تشکیل می‌دهند و حرفه پرستاری جزء دسته از مشاغل منحصر به فرد در یک جامعه به شمار میرود، چرا که این افراد مسئولیت ارتقای سلامت و حفظ سلامت یک جامعه را به عهده دارند تا جوامع بتوانند به سلامت و کیفیت زندگی مطلوب دست پیدا کنند. استفاده از ظرفیت پرستاران در همه جای دنیا یکی از مولفه‌های اصلی برای ارتقای سلامت مردم به شمار
میرود.اما مشکلی که
در بیشتر کشورهای دنیا وجود دارد، کمبود نیروی پرستاری است.
طبق پیش بینی
سازمان جهانی بهداشت کمبود پرستار در سال ۲۰۳۵ به بیش از 9.12 میلیون نفر می‌رسد و
مهمترین علت کمبود پرستاران را نامتوازن بودن در عرضه و تقاضاعنوان کرده است.
سرانه پرستار
در دنیا به روش‌های مختلفی مانند نسبت پرستار به پزشک و نسبت پرستار به جمعیت مورد
محاسبه قرار می‌گیرد. اما یکی از اصلی‌ترین مولفه‌های سنجش، نسبت پرستار به جمعیت
است، که به ازای هر هزار نفر باید ۹ تا ۱۰ پرستار وجود داشته باشد. این نسبت در
اکثر کشورهای دنیا در حال رخ دادن است. می‌توان گفت اغلب کشورها سعی در پر کردن
فضاهای خالی و بهتر کردن شرایط کاری برای پرستاران هستند.
اما در ایران
وضعیت به شدت اسفناک است. ایران از نظر بهره برداری از نیروی انسانی در حوزه
بهداشت و درمان به ویژه در بخش پرستاری با کمبود بسیار زیادی روبرو است و همچنین
تناسب
تعداد پرستار
با بیماران در ایران از سطح متوسطه بین المللی هم نیز پایین‌تر است، که این امر
باعث کاهش کیفیت ارائه خدمات در بیمارستانها شده است.
بنا بر گزارش
مقام‌های داخلی در ایران برای ارائه خدمات متوسط به مردم هم لازم است تا به ازای
هر هزار نفر ۶ پرستار وجود داشته باشد. اما حتی مسئولین در حوزه بهداشت نتوانستند
به کف استاندارد، یعنی سه پرستار برای هر هزار نفر هم دست پیدا کنند.
تنش‌های بالای
کاری، مشکلات حرفه‌ای پرستاران، حجم زیاد و شرایط نامساعد انجام کار، نبود امکانات
استراحتی کافی، کمبود شدید نیروی انسانی و نداشتن درآمد ناکافی و نامناسب از سری
مشکلات پرستاران در ایران است.
شرایط نامطلوب
پرستاران در ایران باعث شده، که این قشر از جامعه دست به اعتراض بزنند و حقوق خود
را مطالبه کنند. به گفته پرستاران انجام این حرفه در ایران بسیار دشوار است و
دستمزد آن بسیار ناچیز. مهمترین خواسته پرستاران اجرای تعرفه گذاری خدمات پرستاری
و وصول مطالبات معوقه شان است و همچنین خواهان برچیده شدن تمام شرکت‌های واسطه
پیمانکاری هستند. شرکت‌های پیمانکاری که اغلب این شرکتها به نهادهای دولتی در پشت
پرده متصل هستند با استفاده از بستن قراردادهای ۸۹ روزه تمام حقوق قانونی و به حق
پرستاران را پایمال می‌کنند و پول‌های کلان را در پشت پرده به غارت می‌برند.
برای همین است
که در ایران حقوق یک پرستار معادل ۲۰۰ تا ۳۰۰ دلار است.
این در حالی
است که پرستاران در اغلب کشورهای دیگر سه تا پنج هزار دلار درآمد دارند.
وضع بد معیشتی
و اقتصادی در ایران باعث شده که پرستاران ایران را به مقصد کشورهای دیگر ترک کنند
و یکی از مهم ترین دلایل مهاجرت پرستاران پرداخت حقوق‌های مناسب و همچنین داشتن
امنیت شغلی است.
اما با آمدن
کرونا اوضاع بسیار دشوارتر شد. در این دوران به خاطر فشار شدید کار و پرداخت نشدن
حقوق پرستاران مهاجرت در بین این قشر نسبت به گذشته بیشتر شد.
در نتیجه طبق
آمارهای موجود در یک سال گذشته حدود ۲ هزار پرستار از ایران مهاجرت کردند.
و این در حالی است، که ایران هم اکنون نیازمند
به کارگیری ۱۰۰۰۰۰ پرستار در سطح بیمارستانها است.
با وجود نیاز
مبرم به استخدام پرستار، اما بعد از کرونا هیچ گونه استخدامی صورت نگرفته است و
تنها جذب نیرو کماکان گذشته با عقد قرارداد های ۸۹ روزه صورت گرفته است.
همچنین کمبود
شدید در حوزه پرستاری باعث شده، که بار سنگینی بر روی بیماران و همراهان بیمار
گذاشته شود.
در بیمارستان‌های
ایران هیچ بیماری بدون داشتن همراه بستری نمی‌شود و این کمبود باعث شده که همراهان
بیماران مجبور به دخالت در اموری شوند، که هیچ تخصصی در آن ندارند و امروزه
همراهان بیمار تبدیل به جزئی جدا ناشدنی از بیمارستانها شده‌اند.
آنچه مسلم است،
دافعه‌های ایران و جذابیت کشورهای مقصد در بحث مهاجرت نیروهای متخصص بسیار کمک
کننده است و حکومت نه تنها در پی حل کردن مشکلات در حوزه سلامت و بهداشت نیست،
بلکه با وجود آگاه بودن به مشکلات کماکان در پی چاول و دزدی از سرمایه‌های موجود
در کشور و مردم است. حکومتی که در پی ساختن بیمارستانها و درمانگاه‌ها در کشورهای
دیگر است، اما چشم بسته است بر روی جان دادن مردم در کشور. دلیل تمام این بی
کفایتی‌ها و نابسامانی‌ها را می‌توان یک چیز دانست و آن بقای جمهوری اسلامی ایران
است.
جمهوری اسلامی
ایران در وضعیت اسفناک موجود در کشور فقط و فقط در فکر ماندن خود در مسند قدرت
است، حتی اگر در آینده، ایرانی دیگر وجود نداشته باشد.